Termostat elektroniczny składa się z trzech elementów: pomiarowego (czujnika temperatury, często z wyjściem cyfrowym), sterownika (może nim być kontroler silnika ECU albo osobny, dedykowany kontroler układu chłodzenia) oraz elementu wykonawczego, najczęściej elektrozaworu.
Temperatura otwarcia i zamknięcia zaworu oraz tempo jego działania nie zależą od parametrów czujnika i zaworu, ale od oprogramowania sterownika. Dzięki temu można zaprogramować kilka wariantów działania zaworu cieczy chłodzącej, które będą wybierane w zależności od dodatkowych parametrów, np. rzeczywistego obciążenia silnika, temperatury powietrza itp.
Rozbudowane sterowanie oznacza większą elastyczność, lepsze dostosowanie temperatury silnika do warunków eksploatacji, a więc także optymalizację spalania mieszanki i ograniczenie emisji szkodliwych substancji do atmosfery. Z drugiej strony skomplikowany układ elektroniczny to wyższa cena, możliwość wystąpienia większej liczby usterek (trzy elementy zamiast jednego, a należy uwzględnić także wtyki, przewody itp.) Rośnie także stopień trudności naprawy, ponieważ każdy element musi być sprawdzony osobno. Jeśli termometr elektroniczny ma wyjście analogowe, można go sprawdzić, mierząc ciągłość obwodu oraz natężenie prądu odpowiadające różnym temperaturom. Wyjście cyfrowe wymaga użycia oscyloskopu cyfrowego, najlepiej z analizatorem protokołu transmisji danych, który w czasie rzeczywistym odczyta dane przekazywane przez termometr.
Jest jeszcze jedno potencjalne źródło problemów z elektronicznym sterowaniem zaworem cieczy chłodzącej – tzw. chip tuning. Nieudana albo nieprofesjonalna modyfikacja programu sterownika może spowodować permanentne przegrzewanie albo zbyt wolne rozgrzewanie silnika. Jeśli badania czujnika temperatury i elektrozaworu nie przynoszą rozstrzygnięcia, warto sprawdzić, czy modyfikowano oprogramowanie ECU.
Jak wybierać zamiennik?
Jak zwykle w przypadku stosunkowo tanich i prostych części, których awaria może spowodować poważne kłopoty, warto postawić na jakość. Trzeba wziąć pod uwagę jakość materiałów, przede wszystkim elastycznych i sprężystych (uszczelek, sprężyn). Przez długi czas będą one narażone na wysoką temperaturę, zatem nie mogą pęknąć ani odkształcić się w stopniu uniemożliwiającym pracę termostatu. Precyzyjne wykonanie powinno gwarantować, że w termostacie nie pojawią się dodatkowe, nieprzewidziane przez producenta siły, które mogłyby opóźnić otwarcie zaworu albo spowodować „zawieszenie” go w pozycji otwartej.
W przypadku termostatów elektronicznych należy wybierać dostawców, którzy gwarantują, że ich podzespoły będą spełniały wymagania transmisji danych (albo sygnałów analogowych) bez wprowadzania zakłóceń do sieci transmisji danych samochodu. Należy unikać ekstremalnie tanich zamienników wątpliwej jakości i niepewnego pochodzenia.
Bezpieczeństwo
Należy pamiętać, że w czasie pracy silnika i wkrótce po jego zatrzymaniu w układzie chłodzenia panuje podwyższone ciśnienie. Dlatego do chwili schłodzenia silnika nie należy wykonywać czynności, które mogłyby spowodować rozszczelnienie układu i gwałtowny wypływ gorącej cieczy. Dotyczy to odkręcania pokrywy zbiorniczka wyrównawczego, ale także manipulacji przy termostacie. Do testów szczelności najbezpieczniej będzie wykorzystać zestaw do badania szczelności składający się z pompki i adaptera. Dzięki niemu można osiągnąć ciśnienie robocze w temperaturze otoczenia.
Fot.Getty Images
Napisz komentarz: