Opis

Zawieszenie samochody osobowe: elementy

Układ zawieszenia ma kluczowy wpływ na komfort i bezpieczeństwo prowadzenia samochodu. Podstawowym jego elementem jest wahacz, który odpowiedzialny jest za łączenie piasty koła (zwrotnicy) z nadwoziem samochodu. W zależności od rodzaju wahacza, jego integralnymi elementami mogą być także sworznie oraz tuleje metalowo-gumowe. Układ zawieszenia to sieć naczyń połączonych – usterka jednego elementu natychmiast powoduje zwiększone zużycie pozostałych, które poddane zostają dodatkowym naprężeniom. Najwięcej wstrząsów i sił przekrojowych odbierają tzw. „silentbloki”, czyli tuleje metalowo-gumowe, których zadaniem jest tłumienie drgań przenoszonych z podłoża, po jakim porusza się samochód. Rolą sworznia jest z kolei umocowanie zwrotnicy do wahacza, a tym samym umożliwienie skrętu kół. To relatywnie trwały element zawieszenia, jednak również podlegający okresowej kontroli w warsztacie. W wielu modelach samochodów tuleje oraz sworznie są integralnymi częściami wahacza, czego przykładem są wahacze aluminiowe. Wahaczy może być nawet po kilka na jedno koło (wahacze górne i dolne), dlatego badanie tego obszaru wymaga szczególnej uwagi. Usterki samego wahacza objawiają się poprzez stuki lub niewłaściwe prowadzenie samochodu. Polegają one przede wszystkim na zmęczeniu materiału, z którego wykonany jest wahacz, wygięciu lub pęknięciu np. w wyniku nadmiernej korozji. Diagnoza wahacza, oprócz wykonania jazdy próbnej, polega przede wszystkim na ocenie wzrokowej w celu ustalenia, czy nie występują w odniesieniu do niego opisywane zjawiska. Jeśli chodzi o objawy zużycia tulei metalowo-gumowych, mogą polegać przede wszystkim na skrzypieniu podczas przyspieszania lub hamowania, stukaniu podczas jazdy po nierównej nawierzchni, przedwczesnym lub nierównomiernym zużyciu opon oraz wyczuwalnym luzie na kierownicy (pogorszonej precyzji prowadzenia). Nawet mały luz na tulei będzie słyszalny, a z czasem także odczuwalny przez użytkownika pojazdu. Największą pewność dadzą oględziny elementu, gdy uniesiemy samochód na podnośniku i możemy stwierdzić, czy nie doszło do zmęczenia lub pęknięcia gumy, z jakiej wykonana jest tuleja. Jeśli chodzi o sworzeń wahacza, ponadnormatywne zużycie tego elementu może mieć fatalne konsekwencje dla kierującego pojazdem. W skrajnym przypadku „wybity” sworzeń może odłączyć wahacz od zwrotnicy, co uniemożliwi kierowanie pojazdem. Równocześnie, nawet wtedy, gdy stwierdzimy jedynie przetarcie osłony gumowej sworznia, należy wymienić cały element. Dlaczego? W tego rodzaju sytuacjach występuje duże prawdopodobieństwo, że uszkodzeniu uległ również sam przegub kulowy, przez co istnieje niebezpieczeństwo jego rychłej awarii nawet po wymianie osłony. Gumowa osłona może dodatkowo zamknąć w swym wnętrzu szkodliwe dla przegubu substancje, przyspieszając procesy rdzewienia i korozji przegubu. Ponadto, prawidłowa praca przegubu kulowego wymaga obecności substancji smarującej. Uszkodzona osłona może doprowadzić do straty substancji smarującej, która może zostać wypłukana przez wodę, wyschnąć lub zostać zanieczyszczona przez ciała obce.